Organem postępowania upadłościowego powoływanym przez sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości jest syndyk. Kto to jest i jakie są jego zadania? Kto może zostać wyznaczony do pełnienia tej funkcji? Kwestie te budzą wiele wątpliwości zarówno wśród dłużników, jak i wierzycieli, dlatego w dzisiejszym artykule dokładnie wyjaśniamy, kto to jest syndyk i jaka jest jego rola w postępowaniach upadłościowych.
Syndyk – kto to jest? Definicja
Syndyk, czyli organ postępowania upadłościowego, w praktyce jest pełnomocnikiem sądu, który obejmuje majątek upadłego – firmy lub osoby prywatnej. Jego głównym zadaniem jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli w jak największym możliwym stopniu. Syndyk zostaje powołany przez sąd w momencie wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości wobec dłużnika. Nadzór nad jego czynnościami sprawuje sędzia-komisarz, który kieruje całym postępowaniem upadłościowym. Jak długo działa syndyk? To zależy od czasu trwania postępowania upadłościowego, które w niektórych przypadkach toczy się nawet kilka lat.
Kto może zostać syndykiem? Kwestię tę reguluje artykuł 157 Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. Zgodnie z nim funkcję syndyka może pełnić:
osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego oraz ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe,
spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają licencję, o której mowa w ust. 1, oraz która ma konto doradcy restrukturyzacyjnego w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe.
Istnieje jednak kilka wyjątków. Syndykiem nie może zostać m.in. osoba fizyczna ani spółka handlowa, która jest lub była zatrudniona przez upadłego na podstawie stosunku pracy, lub świadczyła na jego rzecz usługi na podstawie innego stosunku prawnego.
Jak działa syndyk? Jakie ma zadania?
Zastanawiasz się, jak działa syndyk? Zakres jego czynności jest szeroki. Według ustawy syndyk obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji (art. 173 Prawo upadłościowe). Oprócz tego odpowiada m.in. za:
zawiadomienie o ogłoszeniu upadłości – informuje o tym m.in. wierzycieli, komorników prowadzących postępowania egzekucyjne przeciwko upadłemu oraz małżonka upadłego,
wykonywanie obowiązków sprawozdawczych, w tym sporządzanie corocznych sprawozdań finansowych,
ujawnienie postanowienia o ogłoszeniu upadłości w rejestrach, do których wpisany jest majątek upadłego (np. w księdze wieczystej),
sporządzenie spisu inwentarza,
ochronę roszczeń pracowniczych.
Co może zająć syndyk w ramach wykonywanych przez siebie czynności? Wszystko, co wchodzi w składy masy upadłościowej, czyli m.in. nieruchomości, wszelkie ruchomości oraz część wynagrodzenia dłużnika. Ważne jest jednak nie tylko to, co może zabrać syndyk przy upadłości konsumenckiej, ale również to, czego nie może zająć. Są to m.in. świadczenia pieniężne wolne od zajęć (np. alimenty, 500+), podstawowe wyposażenie domu czy rzeczy niezbędne do życia, np. zapas żywności.
Syndyk a zajęcie komornicze
Syndyk a zajęcie komornicze – te dwa pojęcia często pojawiają się razem, lecz odnoszą się do fundamentalnie różnych procesów w kontekście zarządzania długami. Syndyk, działając w ramach postępowania upadłościowego, ma za zadanie reprezentować zbiorowe interesy wszystkich wierzycieli, zarządzając majątkiem dłużnika w sposób, który umożliwia zaspokojenie ich roszczeń. Z drugiej strony, zajęcie komornicze jest procedurą egzekucyjną, prowadzoną przez komornika na zlecenie konkretnego wierzyciela, mającą na celu bezpośrednie odzyskanie należności poprzez zajęcie określonych składników majątku dłużnika. Choć obie role wiążą się z egzekwowaniem długów, syndyk operuje w szerszym kontekście, skupiając się na optymalizacji procesu upadłościowego dla wszystkich zainteresowanych stron, podczas gdy działania komornika koncentrują się na spełnieniu wymagań pojedynczego wierzyciela. W tym kontekście syndyk a komornik to dwie zupełnie różne instytucje.
Wyzwania i obowiązki syndyka w upadłości konsumenckiej
Wyzwania i obowiązki syndyka są szczególnie złożone, ponieważ musi on znaleźć równowagę między prawami dłużnika a roszczeniami wierzycieli. To obejmuje dokładne zidentyfikowanie majątku dłużnika, który może być wykorzystany do spłaty długów, przy jednoczesnej pewności, że nie zostały naruszone prawa dłużnika do podstawowych środków utrzymania. Syndyk musi dokonać inwentaryzacji majątku, ocenić jego wartość i podjąć decyzje dotyczące jego sprzedaży lub wykorzystania w inny sposób, aby maksymalizować zaspokojenie wierzycieli. Działania te wymagają nie tylko głębokiej wiedzy prawniczej i finansowej, ale także umiejętności negocjacyjnych i etycznego podejścia do zarządzania delikatną równowagą między potrzebami i oczekiwaniami wszystkich stron procesu upadłościowego.
Podsumowanie
Osoby stojące przed koniecznością ogłoszenia upadłości powinny wiedzieć, kto to syndyk, co może syndyk i jaki jest zakres jego zadań, tak, aby jak najlepiej przygotować się do całego postępowania. W takich przypadkach warto też sięgnąć po pomoc profesjonalistów, którzy opracują optymalny plan działania oparty o dokładną analizę sytuacji danej osoby czy przedsiębiorstwa. Jeśli jesteś w trudnej sytuacji finansowej, nasza kancelaria prawa restrukturyzacyjnego służy pomocą. Zapewniamy opiekę doświadczonych prawników oraz praktykujących syndyków, a nasza oferta to m.in. bankructwo konsumenckie oraz restrukturyzacja firm.
Zachęcamy również do zapoznania się z pozostałymi artykułami, z których dowiesz się m.in.: ile kosztuje upadłość konsumencka, kto może zgłosić upadłość konsumencką oraz czym się różni syndyk od komornika.
